آیا فضا بوی خاصی می دهد؟
مکان های جدید، ویژگی های جدید و متفاوتی دارند و همین موضوع می تواند به جذابیت آن ها اضافه کند. معمولاً مواردی که در هر مکان نسبت به مکان دیگر تغییر می کنند بیشتر ظاهری هستند و چشم ما به سرعت آن ها را پیدا می کند. اما برای جایی که بیرون از سیاره زمین واقع شده، تفاوت ها توسط تمامی اندام های بدن حس می شوند و در واقع شرایط می تواند تا حدودی عجیب و دور از انتظار به نظر برسد.
اما برای این که کنجکاوی ما نسبت به یکی از این تفاوت ها که با حس
بویایی مشخص می شود، برطرف شود، باید به سراغ تجربیات فضانوردان برویم و
ببینیم آن ها در ماموریت هایشان چه بوهایی را حس کردند و آیا اساساً در فضا
بوی خاصی وجود دارد؟
جالب است بدانید که فضانوردان در مواقعی که در فضا شناور هستند قدرت احساس کردن بوی فضا را ندارند و تنها بویی که احساس می‌کنند بوی پلاستیکی است که در لباس فضایی‌شان به کار رفته است. البته آن ها به محض این که وارد ایستگاه فضایی می شوند و لباس ها و کلاهشان را در‌می‌آورند، بوی قوی و بسیار مشخصی که از فضا بر روی لباس، دستکش، کلاه و لوازم دیگر آن ها به جای مانده را احساس می‌کنند.
اما در ابتدا این بو برای آن ها عجیب است، بویی که خیلی هم مطلوب نیست و بیشتر فضانوردان را به یاد ترکیبی از بوی استیک مانده و خشکیده، فلزات داغ شده و بخار ناشی از جوشکاری می اندازد. به گفته استیون پیرس، شیمی‌دانی که توسط ناسا برای شبیه سازی بوی فضا در زمین و آموزش دادن فضانوردان استخدام شده؛ دلیل استشمام بوی فلزات وجود ارتعاشات یون های پر انرژی است.
کوین فورد، فضانورد آمریکایی در سال 2009 از مدار زمین درباره تجربه‌اش از بوی فضا این طور گفته:
این بویی است که تا کنون در عمرم احساسش نکرده بودم و هرگز آن را فراموش نخواهم کرد.
با این همه این بوی خاص و عجیب لزوماً برای فضانوردان ناخوشایند نیست و برخی از آن ها این تجربه شان را بسیار دلپذیر عنوان کرده اند.
دان پتیت، از فضانوردان ناسا، پس از بازگشت از ماموریت خود در سال 2003 در وبلاگش نوشت:
توصیف و تشریح این بو بسیار دشوار است؛ اما قطعاً بویی نیست که بتوان آن را مانند توصیف نوعی غذای جدید، با گفتن این‌که طعمی مثل مرغ دارد، بیان کرد. بهترین توصیفی که می‌توانم از این بو انجام دهم بوی فلز است. یک نوع حس فلزی دوست داشتنی که من را به یاد تابستان های دوران دانشگاه می‌اندازد، زمانی که ساعت های زیادی را صرف جوشکاری و تعمیر تجهیزات سنگین می کردم. این بو بوی خوشایند بخار جوشکاری را برای من تداعی می‌کند. فضا چنین بویی می‌دهد.
اما از بین تمامی بوهایی که فضانوردان مختلف در خارج از ایستگاه فضایی حس کرده اند، 8 بوی آشنا وجود دارد که در زیر به آن ها اشاره می کنیم.
1- ترکیب گردو و پد ترمز موتورسیکلت:
السکاندر گرست، فضانورد اهل کشور آلمان، در توییتی بوی فضا را ترکیبی از گردو و پد ترمز موتورسیکلت توصیف کرده است.
2- لباس های خیس بعد از برف بازی:
شاید این بو کمی عجیب باشد، اما برای رید وایزمن آمریکایی بوی فضا یادآور لباس های خیسی است که پس ار برف بازی روی هم انباشته می شوند.
3- بخار جوشکاری:
این یکی از همان بوهای آشنایی است که به آن اشاره کردیم و دان پتیت هم از آن خاطره خوبی دارد.
4- باروت:
هریسون اشمیت، دوازدهمین و آخرین انسانی است که طی ماموریت آپولو 17 بر روی کره ماه گام نهاد و بوی فضا برای او یادآور باروت است!
5- زغال سنگ سوخته:
فضانورد ماموریت آپولو 11، باز آلدرین به سایت Space.com گفته بویی که در فضا احساس می کند شبیه به زغال سنگ سوخته و یا چوب سوخته در شومینه ای است که کمی هم آب روی آن ریخته شده باشد.
6- لایه ازون:
توماس جونز به سایت Space.com در خصوص بوی فضا این چنین گفته: وقتی لباست را در می آوری، اولین بویی که حس می کنی بوی ازون است!
7- کوکی های بادام سوخته:
آنوشه انصاری، فضانورد زن ایرانی تجربه جالب و متفاوتی از بوی فضا داشته و این طور به نظر می رسد که تجربه او از بقیه فضانوردان شیرین تر بوده است!
8 – استیک خشک و فلز سوخته:
این هم بویی است که استیون پیرس در فضا احساس کرده و برای تعداد دیگری از فضانوردان هم قابل تایید است.
پس این طور که معلوم است، فضا تنها یک بوی خاص ندارد و تجربه هر فضانورد با دیگری متفاوت است. با این حال امکان حس کردن بوهای متفاوت در فضا، خود یک ویژگی جالب و منحصر به فرد است که می توان آن را از جمله رازهای فرازمینی به حساب آورد.
