معرفی شغل کارشناس شبکه

اگر شما در حل مسائل و مشکلات توانمندید و علاقه دارید با سخت افزار و نرم افزار کامپیوتر کار کنید، این شغل مناسب شماست. متخصص، مهندس یا کارشناس شبکه، شبکه های متصل کننده کامپیوترها به یکدیگر را ایجاد و پشتیبانی می کنند.
 
 کارشناسان شبکه، شبکه های گسترده (WAN) و محلی (LAN) را ایجاد و پشتیبانی می کنند. محدوده این کار می تواند یک طبقه از یک ساختمان و یا چندین کشور بوده و از تکنولوژی های مختلف از جمله فیبرهای نوری و یا تکنولوژی های مایکروویوی می توان استفاده کرد.
 

همگام با افزایش حجم داده هایی که بین کامپیوترها منتقل می شوند، نیاز به ملزومات امنیتی نیز افزایش می یابد، لذا کارشناس شبکه باید راه حل هایی را برای این تغییرات و نیازهای امنیتی بیابد.

به عنوان یک کارشناس شبکه وظیفه اصلی شما این است که مطمئن باشید شبکه ظرفیت پاسخ گویی به نیازهای مشتریان را داشته و دارای امنیت لازم است. شما با چهار سیستم شبکه اصلی کار می کنید:
 

• شبکه های محلی (LAN) : که کامپیوترها را در یک فضای محدود مانند یک اداره و یا یک ساختمان به هم متصل می کند.
   
• شبکه های شهری (MAN) : شبکه های محلی درون یک شهر را به هم متصل می کند.
• شبکه های گسترده (WAN) : سیستم های درون مرزهای ملی را به هم متصل می کند.
   
• شبکه های جهانی(GAN) : شبکه ها با مرز های جغرافیایی نامحدود را به هم متصل می کند و برای این کار از تکنولوژی های بی سیم و ماهواره ای استفاده می کند.

در این شغل شما به عنوان کارشناس شبکه باید مهارت های سازماندهی و فناوری اطلاعات خوب و قوی ای داشته باشید. همچنین باید به خوبی با افراد ارتباط برقرار کرده و بتوانید مشکلات فنی را واضح و مشخص برای آنها شرح دهید. شما می توانید برای ورود به این کار تحصیلات دانشگاهی در حوزه فناوری اطلاعات و کامپیوتر کسب کنید و یا از طریق انجام کارآموزی اقدام کنید. همچنین اگر سابقه کار با کامپیوتر در حوزه های نصب و راه اندازی و پشتیبانی نرم افزاری یا سخت افزاری داشته و به این کار علاقه داشته باشید، می توانید به این حوزه وارد شوید.

امروزه با گسترش کامپیوتر در تمامی ابعاد زندگی انسان ها و الزام شرکت ها و سازمان ها برای استفاده از این فناوری به منظور امکان رقابت با سایر شرکتها و توان پاسخ گویی به نیاز مشتریان، شبکه هم به عنوان یک مفهوم اساسی در کنار کامپیوتر توسعه پیدا کرده است و هر کجا که تعداد کامپیوتر ها از یک دستگاه بیشتر می شود، به شبکه نیاز است. بنابراین برای کارشناس شبکه در همه جا کار وجود دارد اما این کار به شکل های متفاوت انجام می شود.

برخی از کارشناسان شبکه در واحد فناوری اطلاعات یا انفورماتیک سازمان ها استخدام می باشند و بر شبکه آن سازمان نظارت دارند. بعضی از آنها در شرکت های تخصصی شبکه اشتغال دارند و به صورت تخصصی همراه با سایر کارشناسان، خدمات تخصصی شبکه به مشتریانشان ارائه می دهند و برخی دیگر هم به صورت شخصی و پروژه ای برای خودشان کار می کنند.

در ادامه با وظایف و مسئولیت ها، دانش و مهارت مورد نیاز، تحصیلات لازم  برای کارشناس شبکه و نحوه ورود به شغل، فرصت های شغلی و بازارکار، درآمد و تیپ های شخصیتی متناسب با این شغل آشنا می شوید.

 

وظایف کارشناس شبکه

• راه اندازی نرم افزارها و سخت افزارهای جدید – به منظور راه اندازی شبکه و یا ارتقاء عملکرد و کارایی آن

• ایجاد حساب های کاربری، تعیین حیطه دسترسی و کلمه عبور برای کاربرانی که در محیط شبکه از امکانات آن استفاده می کنند.

• حفظ امنیت در شبکه – زیرا استفاده کاربران از محیط شبکه باید همراه با امنیت کامل باشد تا برای آنها مشکلی ایجاد نگردد. امنیت تبادلات مالی در محیط شبکه (بانکداری الکترونیکی) از مهمترین مصادیق نیاز به حفظ امنیت در محیط شبکه است.

• شناسایی و رفع عیوب شبکه

• تهیه برنامه های زمانبندی برای تعمیر و نگهداری شبکه

• ارائه خدمات فنی به کاربران نهایی – گاهی اوقات برخی از کاربران شبکه دچار مشکلاتی می شوند که متخصص شبکه باید برای رفع مشکل آنها اقدام نماید.

• نظارت و مدیریت روزانه بر نحوه استفاده از شبکه

• برنامه ریزی و استفاده از تکنولوژی های جدید - به منظور افزایش کارایی شبکه تحت کنترل یا بررسی و افزایش قابلیت های آن برای استفاده کاربران

 

مهارت و دانش مورد نیاز کارشناس شبکه

• مهارت های فناوری اطلاعات در حد عالی مخصوصا در حوزه سخت افزار و نرم افزارهای مربوط به شبکه

• مهارت حل مساله در حد عالی – زیرا نحوه اجرا و پیاده سازی هرپروژه شبکه متفاوت از دیگری است و برای اجرای بهینه هر یک از آنها باید مسائل مخصوص به آنها را در نظر گرفته و راهکار مناسب برای آن ارائه داد. به عنوان مثال برای ایجاد شبکه کامپیوتری در یک ساختمان باید به نحوه چیدمان دیوارها، ورودی سیم تلفن به ساختمان، تعداد کامپیوترهای مورد نیاز برای اتصال به شبکه و محل استقرار آنها و همچنین مشخصات و محل استقرار سرور (در صورت نیاز) توجه نمود و متناسب با آنها بهترین راهکار استقرار شبکه مورد نظر را ارائه داد.

• مهارت سازماندهی برای اولویت بندی وظایف – ویژه مدیران شبکه

• توانایی توضیح شفاف و واضح مباحث فنی -  برای کارفرمایان یا تکنسین های فعال در پروژه

• توانایی کار تیمی – زیرا در بسیاری از موارد پروژه های شبکه به صورت تیمی اجرا می شود و برای انجام شدن بهتر کارها به این توانایی نیاز است.

• به روز نگه داری سیستم ها متناسب با آخرین پیشرفت ها و تکنولوژی ها

 

تحصیلات لازم برای کارشناس شبکه

معمولا فارغ التحصیلان کارشناسی در علوم کامپیوتر، مهندسی کامیپوتر (به خصوص سخت افزار)، مهندسی فناوری اطلاعات و یا کارشناسی ارشد در یکی از گرایش های ارشد مهندسی کامپیوتر و گرایش های ارشد مهندسی فناوری اطلاعات، و یا رشته شبکه های کامپیوتری (در دانشگاه علمی کاربردی) وارد این شغل می شوند.

البته برای رشته های دیگر نیز افرادی که دوره های تخصصی را در آموزشگاه های معتبر گذرانده و تجربه لازم را کسب کنند، می توانند در این حرفه وارد شوند.

در حال حاضر بسیاری از افراد به جای اینکه در دانشگاه وارد رشته های فوق الذکر شوند، با استفاده از آموزش های ارائه شده در آموزشگاه های آزاد، مدارک معتبر و قابل قبولی دریافت کرده و به راحتی جذب بازارهای کار داخلی و بین المللی می شوند. مهمترین این مدارک، MCSA  (پیاده سازی، مدیریت و رفع عیب شبکه های ویندوزی) و MCSE (شامل MCSA و طراحی شبکه های ویندوزی) می باشد. 

 

وضعیت بازارکار و استخدام کارشناس شبکه

شما به عنوان کارشناس شبکه می توانید در سازمان ها و شرکت های مختلف دولتی و خصوصی کار کنید. همچنین می توانید در شرکت های حوزه فناوری اطلاعات استخدام شده و یا به صورت قراردادی با آنها کار کنید. با کسب تجربه بیشتر هم می توانید به رده های مدیریتی در این حوزه دست یابید.

هرچند که تا کنون آمار رسمی در رابطه با میزان استخدام کارشناسان شبکه در کشور منتشر نشده است، اما از شواهد و اطلاعات برگرفته شده از بازار کار ایران پیداست که میزان استخدام و اشتغال متخصصین این بخش نسبت به میانگین مشاغل بالاتر است و این امر به دلیل افزایش استفاده از کامپیوتر و نرم افزار به صورت گسترده در سال های اخیر در کشور می باشد. امروز تقریبا نمی توان شرکت یا سازمانی را در کشور پیدا کرد که از نرم افزار و کامپیوتر برای انجام عملیات مختلف مالی، اداری و حرفه ای خود استفاده نکند. در این صورت برای استفاده و بهره برداری مناسب از آنها به کمک متخصصین مختلفی از جمله کارشناس شبکه نیاز جدی خواهد داشت.

همچنین پیش بینی می گردد با وابستگی بیش از پیش شرکت ها و سازمان ها به کامپیوتر و شبکه های کامپیوتری و توسعه آن در کشور، شاهد افزایش بیشتر میزان اشتغال، کارآفرینی و استخدام در این بخش در سال های آتی باشیم.


وضعیت استخدام کارشناس شبکه در برخی از کشورهای جهان به شرح زیر است :

آمریکا - پیش بینی می شود میزان استخدام متخصصان شبکه بین سال های2012 تا 2022، 12  درصد رشد خواهد داشت. در حالی که متوسط رشد همه مشاغل 11 درصد خواهد بود.

استرالیا - در بازه زمانی 5 سال گذشته میزان استخدام این شغل رشد 29.5 درصدی داشته است . برای سال های آینده نیز رشد بسیار زیادی پیش بینی شده است. 

 

درآمد و حقوق کارشناس شبکه

کارشناس شبکه ای که در بخش دولتی فعالیت می کند، با توجه به قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق دریافت می کند. در بخش خصوصی به معیارهای تخصص، دانش و تجربه فرد بیشتر توجه شده و بر اساس آنها میزان حقوق تعیین می شود.

در جدیدترین پژوهش صورت گرفته در اواخر سال 1392 توسط تعدادی از متخصصان شغلی کشور، گروه های مختلف شغلی از نظر درآمدی مورد بررسی قرار گرفته اند. بر این اساس متوسط حقوق و درآمد کارشناس شبکه در سمت های مختلف شغلی و در رده های مختلف سازمانی (کارشناس، سرپرست و مدیر) استخراج شده است.

برخی از سمت هایی که در این پژوهش در نظر گرفته شده اند شامل کارشناس شبکه، ادمین شبکه، پشتیبان شبکه، مسئول شبکه، مدیر شبکه و ... می باشند که یک کارشناس شبکه می تواند در هر یک از آنها استخدام شده و فعالیت نماید.

برای کارشناس شبکه در هر سمت  و در هر رده سازمانی حداقل، حداکثر و متوسط درآمد ماهیانه ذکر شده است. به عنوان مثال کارشناس شبکه ای که در سمت مدیر شبکه در رده مدیر کار می کند، در اواخر سال 1392، حداقل درآمد 1100000 تومان، حداکثر درآمد 4680000 تومان و متوسط درآمد ماهیانه 2000000 تومان را داشته است.






همچنین از آنجا که تجربه و سابقه کاری یکی از عوامل موثر در تعیین حقوق و درآمد هر فردی از جمله کارشناس شبکه می باشد، در بخش دیگری از این پژوهش، درآمد کارشناس شبکه از نظر سابقه کاری در رده های مختلف سازمانی مورد بررسی قرار گرفته است. همان طور که در تصویر زیر مشخص است در هر رده سازمانی با افزایش سابقه کاری، درآمد و حقوق کارشناس شبکه نیز افزایش می یابد.



توجه داشته باشید که تحقیق بالا روی شاغلانی که در استخدام شرکت یا سازمانی (اعم از دولتی یا خصوصی) می باشند، صورت گرفته است. در مورد افرادی که کارآفرین هستند و کار مستقلی در حوزه تخصصی شان، راه اندازی کرده اند، شرایط متفاوت است و آنها با توجه به میزان فعالیت، تخصص، تلاش و پشتکارشان، درآمدهای متفاوتی دارند.


درآمد کارشناس شبکه در برخی از کشورهای جهان عبارتند از :

آمریکا - متوسط درآمد سالیانه متخصصان شبکه در سال 2010،  69.160 دلار (برای همه مشاغل 33.840 دلار) و مطابق با آخرین آمارها در سال 2013، 73.000 دلار بوده است.

استرالیا - میزان درآمد سالانه متخصصان شبکه  72.000 دلار استرالیا(قبل از کسر مالیات) است.

انگلستان - متوسط درآمد سالیانه این شغل برای افراد تازه کار بین 27.000 تا 42.500 دلار، برای افراد با تجربه بین 42.500 تا 60.500 دلار  و  برای مهندسان ارشد حدود 91.00 دلار می باشد.

 

شخصیت های مناسب شغل کارشناس شبکه

در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و ... برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.

به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.

برخی از شخصیت های مناسب این شغل بر اساس شخصیت شناسی MBTI :


INTJ این تیپ شخصیتی از توانایی درک سیستم های پیچیده و منطق برخوردار است. او می تواند با کمک خلاقیت خود سیستم های جدید ایجاد کند. 

INTP این تیپ شخصیتی در تحلیل مسایل و ارائه راه حل های مبتکرانه (که از لازمه های این شغل است) تبحر زیادی دارد. او از کار در زمینه های فنی و حل مسایل پیچیده لذت می برد.

ISTP این تیپ شخصیتی به رشته های فنی و فهمیدن چرایی و چگونگی کار کردن چیزها علاقه دارد. او مشاهده کننده خوبی بوده و به جزئیات و واقعیات توجه زیادی دارد. استفاده از تحلیل های منطقی به خوبی در کار این تیپ شخصیتی مشهود است.